Het maken en transporteren van voedsel kost energie, bijvoorbeeld voor het verwarmen, koelen en vriezen. Hoe meer energie nodig is voordat een product in de winkel ligt, des te meer milieubelasting het geeft. Veel van ons eten komt uit het buitenland. Het wordt over lange afstanden aangevoerd. Eén op de drie vrachtwagens op de weg vervoert voedsel.
Eten is belangrijk voor je gezondheid. Maar eten heeft ook invloed op het milieu. Voor het maken van voedsel is energie nodig. Bijvoorbeeld om te oogsten met machines of voor het transport naar de fabriek. Vaak komt die energie uit kolen, gas en olie. Denk aan benzine, diesel, gas en elektriciteit die niet is opgewekt uit water of wind. Deze bronnen van energie kunnen opraken.
Voor de productie van een warme maaltijd is de invloed op het klimaat ongeveer net zoveel als 20 km rijden met een zuinige auto of het wassen, drogen en verlichten binnen een huishouden per dag…
Opdracht – groepjes van 2
Bewust eten
Ons eten is waardevol. In het maken ervan is veel energie gestoken. Daarom is het belangrijk dat je bewust met eten omgaat. De Klimaatweegschaal berekent de invloed van een warme maaltijd op het klimaat.
Onder de links aan de zijkant vind je de klimaatweegschaal. Stel een maaltijd samen op basis van 3 ingrediënten. Geef aan hoe je ze bewaart en bereidt. Bij iedere keuze kun je klikken op de blauwe bolletjes voor meer informatie.
Je krijgt een score te zien op de klimaatweegschaal: hoog, laag of gemiddeld. Spelenderwijs kun je erachter komen dat rijst bijvoorbeeld hoger scoort dan aardappelen. Neem de tabel over en vul de score in.
Hoe groot is je voetafdruk?
Je ‘voetafdruk’ geeft aan hoeveel ruimte van de aarde (het deel waar wat kan groeien, dus zonder bergen en woestijnen) jouw manier van leven in beslag neemt.
Gemiddeld is er voor iedereen ongeveer 1,8 hectare beschikbaar. Je gebruikt het voor je voedsel, de ruimte die je gebruikt (huis, school, wegen), energie om te koken, te bewegen, te verwarmen of te koelen en het afval wat je produceert.
Of je voetafdruk duurzaam is, hangt af van de vraag of andere mensen er last van kunnen hebben, of er natuur voor wordt vernietigd zodat het voor de toekomst ook gevolgen heeft.
Je hebt zelf veel invloed op hoe groot je voetafdruk is. Het gaat dus om de ruimte die nodig is om je voedsel te verbouwen. Dus ook ruimte voor fabrieken en wegen. En als er veel energie nodig is om een product te bewerken, telt dat ook mee voor je voetafdruk.
Groenten van de volle grond (het land) uit Nederland hebben een laag energieverbruik. Groenten uit de kas kosten 6 keer zo veel energie. Als fruit of groenten met het vliegtuig zijn vervoerd, wordt je voetafdruk groter. Dat kost namelijk veel energie. Bananen die bijvoorbeeld met de boot worden ingevoerd, kosten minder energie dan kasfruit of fruit dat wordt ingevlogen of een heel jaar in een koelcel moet liggen. Zo is de afdruk van vlees 2 keer zo groot als die van eieren. En van tarwe 4 keer zo groot als die van aardappelen.
Opdracht - individueel
Voedsel Voetafdruk
Ongeveer een derde van onze voetafdruk wordt bepaald door wat we eten. Hoe is dat bij jou? Doe de test - aan de zijkant vind je de link. Hoeveel hectare is jouw voedselafdruk? Hoeveel voetbalvelden zijn dat?
Een voetbalveld is ongeveer ½ hectare…
Waar staat je voetafdruk?
Klik voor een vergroting op de afbeelding hieronder.
